Empathie is het “emotioneel lezen van anderen”, herkennen, begrijpen en waarderen hoe anderen zich voelen. Empathie omvat het kunnen formuleren van uw begrip voor andermans perspectief en zich gedragen op een manier die getuigt van respect voor de gevoelens van anderen.
Empathie is een cruciale EQ-vaardigheid die het hart vormt van alle effectieve relaties. Denk bijvoorbeeld aan een liefdesrelatie, maar ook relaties met buren, collega’s, familie en vrienden.
Er bestaat nogal wat verwarring over deze enorm krachtige skill. Het is daarom goed te weten wat empathie níet is. Het heeft niets te maken met aardig doen, sympathiek zijn of het eens zijn met anderen.
De meeste verwarring is er tussen sympathie en empathie.
Met sympathie voel je mee met de ander a la “ik weet hoe je je voelt”. Hierdoor ga je mee in het gevoel dat classificeert als “gedeelde smart is halve smart”.
Met empathie toon je begrip en geef je aan dat je ander begrijpt, door bijvoorbeeld “je zult je wel uit het veld geslagen voelen” te zeggen. Je behoudt een zekere afstand, blijft objectief terwijl je de ander ziet en begrijpt. Veel constructiever!
Empathische statements hebben de kracht om relaties te transformeren. Door je bewust te zijn van jouw eigen emotionele temperatuur en die van de ander, constateer je tijdig of er potentie is om deze interactie uit de klauwen te laten lopen, en kun je dat dus voorkomen. Het begint vaak met ‘jij’ om het begrip te duiden.
Beeld je bijvoorbeeld in dat je een gesprek hebt en je merkt dat de gesprekspartner harder en sneller begint te praten, omdat hij het niet eens is met jou. Je kunt dan stellen “je lijkt boos te worden” om vervolgens de check te doen “klopt dat?”. Er is geen beschuldiging nee, je geeft ruimte voor de ander om zijn emoties kenbaar te maken – soms zelfs voor zichzelf! Aansluitend kun je vragen op een persoonlijke en open manier waarom dit het geval is.
Als je hieraan wilt werken, let dan in jouw ontmoetingen met anderen op de lichaamshouding, de gezichtsuitdrukking, de gesproken woorden en de toon waarop ze gesproken worden.
Vraag iemand hoe hij of zij zich voelt over een bepaald onderwerp. Laat dit loslopen en vat vervolgens samen hoe jij dit hebt geïnterpreteerd. Jouw gesprekspartner zal het gelijk aangeven als je het niet goed hebt samengevat, of je juist waarderen omdat je zo goed luistert. Zo kun je elke keer oefenen om de ander beter te begrijpen.