FOMO, wat is dat? Betekenis, symptomen, oplossing & tips!

FOMO is de welbekende afkorting van:

Fear of missing out.

Officieel luidt de definitie:

De angst die je voelt om iets leuks of belangrijks te missen.

Je kunt ergens niet bij zijn en verneemt via social media of anderen wat je allemaal mist.
Echt balen dat je hier bent en niet daar.

via GIPHY

FOMO is niet leuk en ook niet gezond. Maar waar komt het dan vandaan?

FOMO, waarom? 

Tech ontwikkelingen

Zoals je misschien weet is FOMO een relatief nieuw fenomeen. Dat komt met name door een combinatie van technologische ontwikkelingen en onze generatie van millennials.

De afgelopen decennia is de hoeveelheid beschikbare informatie waar we toegang toe hebben enorm toegenomen. Dit is op zich een fantastische ontwikkeling die we te danken hebben aan knappe technologische ontwikkelingen. Dankzij het internet en onze smartphone hebben we 24/7 toegang tot informatie waar we dan ook zijn; thuis, op vakantie aan de andere kant van de wereld, als we aan het werk zijn of wanneer we aan het feesten zijn. Dit is voor ons heel normaal. Het relatief jonge fenomeen van continue online bereikbaarheid hebben we al snel omarmd en onderdeel van ons leven gemaakt.

“Access to WiFi should be a human right.”

Waar we echter minder mee rekening hebben gehouden is het effect van het onbeperkte aanbod. Zonder onderbreking wordt we digitaal blootgesteld aan prikkels van buitenaf.

Via social media kun je volgen wat anderen doen.

• Jouw vrienden, kennissen, collega’s en idolen kun je allemaal volgen.
• Van jou willen ze ook zien waar je mee bezig bent en dus post je regelmatig toffe foto’s.

Alles is tegenwoordig letterlijk binnen handbereik.

• Dat paar sneakers bestel je online en wordt morgen bezorgd.
• Die nieuwe partner vind je na wat swipen op een dating app.

Wanneer je door social media feeds scrollt

Gevolgen van tech ontwikkelingen

1. Veel meer op de hoogte van wat anderen doen
   Moest je vroeger mensen spreken of bellen om te weten wat ze aan het doen waren, kun je dit nu zonder ze te contacten te weten komen. Als een soort etalage krijg je een inkijkje in wat anderen aan het doen zijn. Dat is leuk en kan inspirerend zijn, maar het kan je ook minder leuk zijn als je zelf niet de tijd van je leven hebt en ziet dat anderen dat schijnbaar wel hebben.
   
   
2. Veel meer sociale contacten buiten onze ‘inner circle’ van beste vrienden en directe familie
   Omdat het eerder zoveel tijd en moeite kostte om anderen te contacten (bellen, opzoeken, etcetera) had je contact met een beperkt aantal mensen. Van hen wist je wat ze leuk vonden, waar ze heen gingen en met wie. That’s it, meer wist je niet. En wat niet weet, wat niet deert. Dus kon je je er ook niet druk over maken.
   Tegenwoordig is dat wel anders. Doordat het via scrollen door een social media feed mogelijk is duizenden mensen te volgen en contacten via een DM of chat, heb je ineens onbeperkt veel sociale contacten. Top! Overwhelming!
   
   
3. Veel meer kennis van events om bij te zijn
   Toen we nog niet online konden checken welke events komend weekend gepland stonden, wisten we voornamelijk wat er zich bij ons in de buurt afspeelde. Daar kwam je dan achter via TV, geprinte media zoals een krant of flyer of via mond-tot-mond reclame.
   Vandaag de dag kun je altijd zien waar events overal plaatsvinden. Heel gaaf om al die mogelijkheden te zien, maar ook misschien irritant omdat je ziet waar je allemaal niet bij kunt zijn.

Wij zijn achtergebleven

Terwijl technologische ontwikkelingen zich snel opvolgden, zijn wij mensen wat achtergebleven in onze ontwikkeling.

• We hebben nog steeds maar 24 uur in een dag en kunnen slechts op één plek tegelijk zijn. De ongelimiteerde opties en aanbiedingen zijn een luxe, maar maken het ons tegelijkertijd lastiger om te kiezen.
• Daarbij hebben we ons niet voorbereid op de constante megastroom van onbeperkte informatie die dagelijks als een tsunami ons leven binnenkomt.  Apps en websites zijn ervoor gemaakt om ons zo lang en vaak mogelijk erop te krijgen.

Millennials willen meer

De combinatie met de karaktertrekken van ‘ons, millennials’ maakt het nog uitdagender om FOMO te weerstaan.

• De lat ligt hoog
  We zijn ons ervan bewust dat het leven kort is (YOLO) en dat we veel tofs willen beleven, naar onze eigen regels willen leven en impact willen maken.
  Leuk genoeg is dan ook vaak onvoldoende. Wij willen het allerleukste!
  Daarmee komt de lat hoog te liggen. Relaties moeten top zijn, feestjes de bom en social media posts perfect.
  
  
• Keuzestress
  Juist omdat we onszelf zo’n geweldig leven gunnen, is het lastig om een keuze te maken. Want wat als die andere optie toch beter was? Sub-optimaal.
  Het helpt daarbij niet dat we te maken hebben met een onuitputbare online bron van informatie die ons confronteert met het eindeloze aantal opties dat we hebben.

Hoe weet je of je FOMO hebt? 

Enkele voorbeelden van gedrag die erop kunnen duiden dat je last hebt van FOMO:

• Je hebt het idee dat iedereen altijd leuke dingen aan het doen is waar jij niet bij bent.
• Je checkt elk uur meerdere keren je social media om te zien waar anderen zijn.
• Je hebt het gevoel dat je iets mist als je ergens niet bij bent waar vrienden of collega’s wel bij zijn.
• Je hebt het idee dat je het maximale uit elk moment van de dag moet halen.
• Je wordt onrustig als je een avondje niets gepland hebt.

Zoals je misschien door hebt, gaat het bij de angst om iets leuks of belangrijks te missen over beleving. Er is geen formele bepaling van wat je niet moet of kunt missen. Het zit simpelweg in je hoofd. Het komt tot uiting op verschillende manieren. We sommen er drie op voor je.

1. Agenda
   

   Als je jouw agenda bekijkt wil je veel toffe events en plannen zien. Staan die er niet in, dan kan je onrustig worden. Niks gepland? Dan mis je vast een heleboel. Bij zijn is meemaken, hoe meer hoe beter. Je gaat op zoek naar wat er te doen is en plant je agenda zo vol mogelijk. Stilstand is achteruitgang, dus je blijft actief en in beweging.

2. Telefoon
   

   Je bent 24/7 online en checkt je social media tientallen, zo niet honderden keren per dag. Zo blijf je op de hoogte van wat anderen aan het doen zijn en hoef je dus niks te missen. Het geeft een soort voldoening om ‘in the know’ te blijven. Ook post je zelf natuurlijk toffe posts en stories over wat je meemaakt.
   

3. Sociaal
   

   Sociale contacten heb je veel en vaak. Zo hoor je alles en weet je wat er speelt. Het is een fijn gevoel om zoveel contacten te hebben, hoe meer hoe beter.

Deze drie uitingen van FOMO komen veel voor.

Overloads aan online en offline prikkels werken FOMO in de hand

Maar omdat er oneindig veel events, social media posts en sociale contacten zijn, is dit een gebed zonder end. Je kunt het gevoel hebben de controle te verliezen. Je krijgt simpelweg geen grip op het totaalplaatje en blijft daarom maar bezig. Dit kan je het gevoel geven continu gejaagd te zijn.

Daarbij is het nooit genoeg en ben je dus altijd op zoek naar het volgende, zonder ‘in het moment’ te zijn en te genieten van wat je nu beleeft. Hierdoor vind je geen voldoening in wat je doet. Je bent immers nu al bezig met wat je straks niet wilt missen, dus schenk je het heden niet de aandacht die het verdient.

FOMO symptomen 

De ontwikkelingen waar je over leest hoeven niet per se een negatieve invloed te hebben. Het is fantastisch dat we zoveel en zo snel meer kunnen en weten dankzij de tech ontwikkelingen en dat millennials hun beste leven willen leven.

Het wordt jammer genoeg minder leuk als dit ertoe leidt dat onze verwachtingen niet meer realistisch zijn. Het leven is immers niet altijd geweldig, maar als je dat wel verwacht en de realiteit blijkt anders is dat balen. Als je daarbij gelooft dat anderen het wel altijd leuker en beter hebben dan jij, kun je hierbij gevoelens van eenzaamheid en jaloezie beleven. Heb je het idee dat je continu bezig moet zijn om overal bij te zijn, dan voel je je gejaagd en angstig om nog iets te moeten missen. Al met al erg vermoeiend.

Het kan voorkomen op allerlei gebieden. Van crypto (heb jij nog geen bitcoin?!) tot relaties (als jullie nu niet aan kinderen beginnen lukt het niet meer).
Omdat dit kan leiden tot stress, burn-out en depressie is het belangrijk om FOMO serieus te nemen.

Herken je deze symptomen of zie je ze bij een ander?

• eenzaam
• jaloers
• angstig
• gejaagd
• vermoeid

Deze soorten gevoelens zijn negatief en putten je mentaal uit. Het kan leiden tot stress en kan in ernstige gevallen uitmonden in een burn-out. Dat zijn serieuze klachten die je het liefst wilt voorkomen.

Quiz: heb jij last van FOMO?

Je krijgt simpelweg geen grip op het totaalplaatje en blijft daarom maar bezig. Dit kan je het gevoel geven continu gejaagd te zijn.

Daarbij is het nooit genoeg en ben je dus altijd op zoek naar het volgende, zonder ‘in het moment’ te zijn en te genieten van wat je nu beleeft. Hierdoor vind je geen voldoening in wat je doet. Je bent immers nu al bezig met wat je straks niet wilt missen, dus schenk je het heden niet de aandacht die het verdient.

Goed dus dat je deze blog leest. Laten we eerst nagaan in welke mate jij last hebt van FOMO. Meten is weten.

Meet jouw FOMO 

We halen hierbij het onderzoek aan van psycholoog Andrew Przybylski en zijn collega’s. Zij onderzochten het fenomeen FOMO. Om eenieder in staat te stellen zelf te meten of hij of zij last heeft van FOMO, ontwikkelden ze een zogenaamde FOMO-schaal. Voor elk van de 10 onderstaande stellingen geef je op een schaal van 1 tot 5 aan of je het er helemaal niet mee eens bent (1), helemaal wel (5) of ertussenin. Hoe hoger jouw gemiddelde score, hoe meer last je van FOMO hebt.

1. Ik heb het gevoel dat anderen leukere dingen meemaken dan ik.
2. Ik ben bang dat mijn vrienden leukere dingen meemaken dan ik.
3. Ik maak me er druk over wanneer mijn vrienden het leuk hebben zonder mij.
4. Ik word onrustig als ik niet weet wat mijn vrienden aan het doen zijn.
5. Ik vind het belangrijk dat ik de ‘inside jokes’ van mijn vrienden snap.
6. Soms vraag ik me af of ik me teveel bezig houd met wat er allemaal gaande is om me heen.
7. Ik vind het vervelend als ik een kans mis om met mijn vrienden af te spreken.
8. Als ik iets leuks aan het doen ben, vind ik het belangrijk om dit online te delen.
9. Wanneer ik (toch) niet bij een geplande afspraak kan zijn, vind ik dit vervelend.
10. Wanneer ik op vakantie ben houd ik constant bij wat mijn vrienden aan het doen zijn.

Mocht je last hebben van FOMO, besef dan dat je absoluut niet alleen bent. Veel millennials kampen hiermee, maar er zijn er maar weinig die zich erover uit durven te spreken. Maak het bespreekbaar, zo helpen we elkaar.

Die nare angst om iets leuk of belangrijks te missen, we hebben er allemaal wel eens mee te maken gehad.

Maar leuk is het niet.

Wat kun je doen tegen FOMO?

Omdat FOMO praktisch iets is dat jou van buitenaf beïnvloedt, is het belangrijk om die externe prikkels te verminderen en meer te luisteren naar wat jij zelf wilt.

We hebben een mooi stappenplan voor je gemaakt om FOMO-gevoelens te stoppen.

• Constateer de FOMO

  De logische eerste stap is om te constateren dat er FOMO in jouw leven is.
  Voel je je eenzaam, jaloers, gejaagd en/of vermoeid door te zien wat je allemaal mist? Dat kan een signaal zijn.

  Als je deze gevoelens herkent, is het belangrijk om jezelf af te vragen: wil ik dit echt of wil ik zeggen dat ik er was en zo niks missen?
  Is het antwoord op die vraag niet duidelijk, check jezelf dan af: krijg ik er energie van? Als het antwoord nee is, niet meer doen. Wel doen: de volgende stappen volgen om FOMO te verbannen.

• Conditioneer jezelf

  Je hebt zeer waarschijnlijk jezelf onbewust geconditioneerd om regelmatig je feed op social media en de likes op jouw posts te checken. Social media is hierop gemaakt, want hoe vaker jij ze checkt hoe beter. Als we zien dat onze post of story wordt geliked, geeft dat ons een klein gevoel van geluk.
  Het is een soort Pavlov-reactie. Pavlov conditioneerde honden door bij het voeren een belletje te laten klinken. Na enige tijd begonnen de honden al te kwijlen bij het horen van het belletje, zonder dat er ook maar iets van voedsel in de buurt was.
  Iets soortgelijks gebeurt bij FOMO wanneer je maar blijft scrollen door je feed. Deze conditionering/gewoonte moet je jezelf afleren. En dat is, net zoals je ‘m hebt aangeleerd, iets dat tijd kost. Door herhaling kun je een gewoonte veranderen.
  Als je bijvoorbeeld altijd als je wakker wordt direct je socials checkt, probeer dit dan vanaf morgen uit te stellen en dit pas 1 uur nadat je wakker bent geworden te doen. Beloon jezelf voor die actie en verleng als je dat wilt gaandeweg deze tijd.

  
  

• Verlaag de lat

  Give yourself a break. Altijd het beste en het meeste meemaken kan heel vermoeiend zijn. Misschien geniet je ook wel veel minder omdat je zoveel prikkels te verwerken hebt en gejaagd door het leven gaat, altijd op zoek naar het volgende.
  Tevreden zijn met wat je hebt en wat je doet is hierbij belangrijk. Je wordt je bewuster en daardoor dankbaarder voor jouw huidige situatie. Dit draagt bij aan ‘in het moment zijn’, wat praktisch betekent dat je gedachten niet afdwalen naar waar je liever zou zijn of hoe anderen het leuker hebben dan jij.
  Psycholoog Thijs Launspach noemt dit “van een maximizer een satisfyer worden”.

• Verwijder de prikkels

Om jezelf te helpen van FOMO af te komen, is het goed de prikkels zoveel mogelijk te verwijderen uit jouw dagelijkse ritme. Dit betekent niet dat je je moet afsluiten van de samenleving gelukkig. We kunnen niet alle prikkels uit ons leven verbannen en dat hoeft ook niet. Wel is het belangrijk om de prikkels die je kan controleren, controleert. Zo kun je de social media bijvoorbeeld van je telefoon af halen of een limiet op je dagelijkse tijd op social media instellen. Hierdoor creëer je een drempel die je zal helpen. En onthoud: de eerste 3 dagen zijn het lastigst, net als met afkicken van suiker of koffie.

• Plan chilltijd

  Bij inspanning hoort ontspanning. En zo ook in jouw leven. Net zoals je afspraken plant om te eten met vrienden, te daten met die nieuwe vlam, te sporten en te feesten, plan je rustmomenten in waarop je niks moet. Behalve doen waar je zin in hebt. Deze momenten balanceren al die activiteiten en geven ruimte in je hoofd en lijf. Zorg dat deze chilltijd net zo heilig is in jouw agenda als sociale afspraken. Een etentje zeg je toch ook niet zomaar af? Quality time met jezelf is minstens net zo belangrijk.
  Dit kan in het begin best een uitdaging zijn als je altijd bezig bent. Probeer net zo graag als je overal bij wilt zijn eens graag nergens bij te zijn. Klinkt gek he! Maar probeer deze Joy Of Missing Out (JOMO) en je zult merken dat je erdoor meer geniet van het moment en beter leert wat jou energie geeft en wat jou energie kost.

OK, dat waren de stappen om te zetten om van FOMO af te komen.
Zet ‘m op en wees niet te streng voor jezelf. Aanhoudend succes bouw je met kleine stapjes.

We weten nu wel wat de Fear Of Missing Out is en hoe je het kunt stoppen. 

Hoe voorkom je FOMO?

Voorkomen is immers beter dan genezen. We delen graag wat tips met je, en ook een korte quiz om te checken hoe goed jij omgaat met FOMO.

• 1 Op social media lijkt altijd alles fantástisch

Wie deelt er nou z’n fuck-ups?

We zitten met z’n allen in een soort hallelujah-loop op social media. Je vindt er de meest prachtige foto’s en stories van waar we mee bezig zijn. We zien graag moois op social media en posten zelf ook alleen wat er goed gaat en tof uitziet. Want wie wil het nou zien of laten zien als je een mindere dag hebt of iets mislukt? Hoewel het zeker net zo goed deel is van ons leven als de mooie momenten, delen we deze momenten niet. En dus ziet jouw profiel eruit alsof het altijd rozengeur en maneschijn is, net als de profielen die jij langs ziet komen in je feed. Dat draagt bij aan de Fear Of Missing Out; die mooie momenten, daar wil je ook bij zijn. Hier is op zich niks mis mee.

Geniet met mate

Wel is het belangrijk je te realiseren dat dit een hallelujah-loop is, en dus niet het echte leven. Als je dat niet gelooft, Google maar eens op ‘Instagram versus reality’.
Het kan inspirerend zijn om te zien wat voor tofs anderen zien, doen en hebben. Maar als je zelf wat minder goed in je vel zit kan het lijken alsof anderen het altijd leuker hebben dan jij, waardoor jij je nog minder goed voelt. Zorg dan dat je social media even laat voor wat het is, realiseer jezelf dat iedereen pieken en dalen doormaakt en dat het allerbelangrijkste is dat jij je weer de gouwe ouwe voelt.

Het werkt goed om op vaste tijden jezelf bijvoorbeeld een half uur te geven om erop los te scrollen in feeds. Zo verlies je niet ongemerkt enorm veel tijd en geniet je van het moment.

• 2 Shift je focus van buiten naar binnen 

FOMO bestaat, omdat we onze focus vooral naar buiten richten. We zijn enorm bezig met wat er gebeurt en wat anderen doen. Dat bepaalt waar we onze energie en tijd in steken, omdat het tof lijkt en jij dat ook mee wilt maken. Het creëert een soort jagen voor voldoening, maar we raken nooit uitgejaagd. En dat kan vermoeidheid en angst om iets te missen in de hand werken.

We gaan hierbij regelmatig voorbij aan waar we zelf behoefte aan hebben. Dat maakt de FOMO-symptomen alleen maar erger. Zou het niet veel makkelijker zijn om te kiezen wat je doet en met wie als je zelf goed zou weten wat je wilt, waar je energie van krijgt en blij van wordt?

Om daar achter te komen is het nodig om je focus naar binnen te richten in plaats van naar buiten. Misschien kom je er wel achter dat je dat feestje alleen maar bezoekt omdat jouw vrienden dat ook doen, of dat je meer alcohol of drugs neemt dan je eigenlijk zou willen. Óf realiseer je je dat die festivals je inderdaad superblij maken. Het kan van alles zijn! Het gaat erom dat je je niet laat leiden door prikkels van buitenaf, maar je bewust bent welke prikkels je verwelkomt en met welke je simpelweg niks hoeft.

Where your focus goes, your energy flows.

• 3 Wees ook gewoon eens alleen   

In de rush van ons drukke leven zijn we vaak en veel met anderen en op verschillende plekken. Dat kan heerlijk zijn!
Maar zoals met alles is teveel van het goede niet goed voor je. Balans is daarom belangrijk.

Bij inspanning hoort ontspanning

Door de sociale momenten te balanceren met momenten alleen kun je genieten van beiden en jouw energieniveau optimaliseren. Het klinkt logisch om na een dag festival tussen duizenden mensen met de nodige versnaperingen een dagje rust te pakken. Maar wat doe je als je vrienden bellen om toch nog een biertje te pakken? Verleidelijk om dan ook te gaan, anders mis je het.. Het heeft wat oefening nodig, maar als je die dag rust pakt en niet het terras op gaat zul je merken dat je jezelf de kans geeft weer op te laden en na te genieten van het festival. Dat voelt goed.

Dankbaarheid

Door wat tijd alleen te pakken maak je ook ruimte om dankbaar te zijn voor wat je hebt en doet. In ons haastige leven vergeten we vaak stil te staan bij hoe goed we het eigenlijk doen en hebben. Die waardering is goud voor jouw energieniveau; het maakt je rustig en grounded. Haasten kost ons batterij en dankbaarheid laadt de batterij op.

Wist je dat als je dankbaar bent, je niet angstig of boos kan zijn? #funfact

Je hoeft natuurlijk geen kluizenaar te worden om dit te bereiken. Als je wat gezonde gewoontes inbouwt kom je al een heel eind.
Plan bijvoorbeeld elke week tijd alleen in in je agenda en houd je er net zo goed aan als andere afspraken die je bijvoorbeeld met vrienden hebt.
Het helpt ook om als je wakker wordt en voor je gaat slapen 2 uur lang je telefoon niet te checken. In de ochtend zorgt het ervoor dat je de ruimte hebt om te voelen hoe het met je is en je dag te organiseren. In de avond helpt het je in slaap te komen zonder blauw licht van je telefoonscherm.

Disclaimer: je zou zomaar eens “last” kunnen krijgen van het tegenovergestelde van FOMO: Joy Of Missing Out (JOMO).
Want soms is het simpelweg plezierig om iets te missen en in plaats daarvan te doen waar je het meeste zin in hebt.